uygur devleti'nin özellikleri ne demek?

Uygur Devleti'nin Özellikleri

Uygur Devleti, Orta Asya'da 8. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar hüküm sürmüş önemli bir Türk devletidir. Köktürk Devleti'nin yıkılmasının ardından kurulmuştur. İşte Uygur Devleti'nin öne çıkan özellikleri:

• Kuruluş ve Yıkılış: 744 yılında Köktürk Devleti'nin yıkılmasıyla Kutlug Bilge Kül tarafından kurulmuş, 840 yılında Kırgızlar tarafından yıkılmıştır.

• Başkentler: İlk başkentleri Orhun Vadisi'ndeki Karabalgasun (Ordubalık) iken, yıkılışın ardından Doğu Türkistan'a göç ederek Turfan bölgesinde yeni bir devlet kurmuşlardır. Bu yeni devletin başkentleri Koço (Turfan) ve Beşbalık olmuştur.

• Din: Uygurlar, Maniheizm dinini benimsemişlerdir. Bu din, onların yaşam tarzlarını, sanatlarını ve düşüncelerini önemli ölçüde etkilemiştir. Maniheizm'in etkisiyle savaşçılık özellikleri azalmış, daha çok yerleşik hayata ve ticarete yönelmişlerdir.

• Yerleşik Hayat: Göçebe yaşam tarzından yerleşik hayata geçen ilk Türk devletlerinden biridir. Tarım, ticaret ve el sanatları gelişmiştir. Şehirler kurmuşlar ve mimari alanda önemli eserler bırakmışlardır.

• Sanat ve Kültür: Maniheizm'in etkisiyle özgün bir sanat anlayışı geliştirmişlerdir. Freskler, minyatürler ve el yazmaları önemli sanat eserleridir. Sanatları ve kültürleri, sonraki Türk devletlerini de etkilemiştir.

• Yazı ve Edebiyat: Kendilerine özgü Uygur alfabesini geliştirmişlerdir. Bu alfabe, Soğd alfabesinden türetilmiştir. Uygurca, Türk dilinin gelişiminde önemli bir aşamadır. Birçok edebi eser vermişlerdir.

• Hukuk: Kendine özgü bir hukuk sistemi geliştirmişlerdir. Yazılı hukuk kuralları oluşturmuşlar ve bu kuralları titizlikle uygulamışlardır.

• Ekonomi: Tarım, ticaret ve el sanatları Uygur ekonomisinin temelini oluşturmuştur. İpek Yolu üzerinde bulunmaları, ticari faaliyetlerinin gelişmesine katkı sağlamıştır.

• Siyasi Yapı: Devletin başında "İlig" veya "Ay Tengride Kut Bulmış İl Bilge Kağan" unvanını taşıyan hükümdarlar bulunurdu. Devlet yönetiminde vezirler ve diğer devlet görevlileri de önemli rol oynamıştır.

Uygur Devleti, Türk tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Yerleşik hayata geçişleri, Maniheizm'i benimsemeleri, geliştirdikleri sanat ve kültür anlayışı, onları diğer Türk devletlerinden farklı kılmaktadır.